روايت اول

در كتاب بحارالانوار از امام صادق (عليه السلام ) از رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم ) روايت كرده كه فرمود:

“شهر رمضان شهر الله عزوجل ، و هو شهر يضاعف الله فيه الحسنات ، و يمحو فيه السئيات ، و هو شهر البركة ، و هو شهر الانابة ، و هو شهر التوبة و هو شهر المغفرة ، و هو شهر العتق من النار، و الفوز بالجنة . الا فاجتنبوا فيه كل حرام ، و اكثيروا فيه من تلاوة القرآن ، و سلوا فيه حوائجكم ، واشتغلوا فيه بذكر ربكم ، و لايكونن شهر رمضان عندكم كغيره من الشهور، فان له عندالله حرمة و فضلا على سائر الشهور، و لايكونن شهر رمضان يوم صومكم كيوم فطركم ."(1)

((ماه رمضان ماه خداى عزوجل مى باشد، و آن ماهى است كه خداوند كارهاى نيك را در آن دو چندان كند و بدي‌ها را در آن محو سازد، ماه بركت ، و ماه انابة و بازگشت ، و ماه توبه و ماه آمرزش و ماه آزادى از آتش دوزخ ، و كامياب شدن به بهشت است .

هان كه در اين ماه از هر حرامى خوددارى كنيد، و تلاوت قرآن را زياد كنيد. و حاجات خود را بخواهيد، و به ياد پروردگارتان سرگرم باشيد، و ماه رمضان نزد شما نبايد همانند ماه‌هاى ديگر باشد، چرا كه براى اين ماه در پيشگاه خداوند حرمت و برترى بر ديگر ماه‌‎ها است ، و نبايد در ماه رمضان روز روزه شما مانند روز غير روزه شما باشد.))

امام باقر (عليه السلام ) فرمود: هر چيزى را بهارى است و بهار قرآن ماه رمضان است

روايت دوم
و از امام هشتم (عليه السلام ) روايت كرده كه فرمود:

“الحسنات فى شهر رمضان مقبولة ، والسيئات فيه مغفورة ، من قرا فى شهر رمضان آية من كتاب الله عزوجل كان كمن ختم القرآن فى غيره من الشهور، و من ضحك… ."(2)

((نيكى ها در ماه رمضان پذيرفته ، و بديها در آن آمرزيده است ، كسى كه در ماه رمضان آيه اى از كتاب خداوند بخواند همانند كسى است كه در ماههاى ديگر قرآن را ختم كرده و كسى كه در اين ماه در روى برادر ايمانى خود بخندد (و او را خوشحال كند) در روز قيامت او را ديدار نكند جز آنكه در روى او بخندد (و او را خوشحال كند) و به بهشت مژده اش دهد، و كسى كه در اين ماه به مؤمنى كمك مي كند، خداى تعالى در هنگام عبور بر صراط كمكش كند در آن روزى كه گام‌ها بلغزد، و كسى كه خشمش را در اين ماه نگهدارد خداوند خشمش را در روز قيامت از او باز دارد.

ادامه »

سيد بن طاووس در كتاب «ألاقبال بالأعمال الحسنه» به سند خويش اين دعا را از كتاب دعاى ابوجعفر محمد بن عثمان بن سعيد عمرى رضى‏اللّه عنه نقل كرده و مى‏نويسد: در اين كتاب دعاهاى بسيارى وجود دارد كه ابوجعفر محمدبن عثمان به خواندن آن اهتمام داشته است.

سّيدبن‌طاووس در کتاب “الاقبال بالاعمال الحسنه” به سند خويش اين دعا را از کتاب دعاي ابوجعفر محمد بن ‌عثمان‌بن‌سعيد عمري رضي‌الله عنه نقل کرده، که در شبهاي ماه رمضان خوانده مي‌شود.

سيدبن طاووس مى‏گويد: «من از آن كتاب دعاهاى فراوانى را نسخه‏بردارى كردم و از جمله آنها همين دعاى افتتاح است كه در شبهاى ماه رمضان خوانده مى‏شود.1 نگارنده مى‏گويد گرچه اين دعا بر حسب ظاهر از امام معصوم(ع) نقل نشده است لكن با توجه به اين كه ابو جعفر محمد بن عثمان بن سعيد عَمْرى از نُوّاب خاص2 حضرت بقيّه‏اللّه روحى له‏الفداء بوده و به خواندن اين دعا مداومت داشته و نيز با توجه به مضامين عاليه دعا و اعتماد مرحوم سيد بن طاووس، مى‏توان اطمينان پيدا كرد كه اين دعا از ناحيه مباركه امام عصر(عج) و يا از ساير معصومين(عليهم السلام) به دست ايشان رسيده باشد . والله العالم.


نام دعا

دعاى افتتاح در شبهاى ماه مبارك رمضان قرائت مى‏شود و اين دعا داراى مضامين عاليه از حمد و ثناي الهى و راز و نياز عارفانه و صلوات و درود بر معصومين(عليهم السلام) و در پايان، دعا براى ظهور باهرالنور حضرت مهدى ارواحنا له‏الفداء و تشكيل حكومت كريمه آن امام همام است و ترجمه و شرح آن با زبان ساده براى عموم مؤمنان مفيد است تا در هنگام قرائت به مفاهيم آن توجه داشته باشند و با حضور قلب با خدا راز و نياز كنند و با عرفان و شناخت بيشتر و با صفا و اخلاص در پيشگاه ربوبى عرض حاجت نمايند .

ضمنا بايد دانست هر چند خداوند سبحان اذن داده است كه ما همه چيز را از كوچك و بزرگ از او بخواهيم ولى شايسته است كه مطالب و هدفهاى عالى را در اولويت قرار داده و حاجتهاى كوچك و ناچيز را در مرتبه دوم از او درخواست كنيم كه در پيشگاه شخص بزرگ از كوچك و خُرد آغاز كردن زيبنده نيست .

بخشهاي مختلف دعا


دعاي افتتاح از سه بخش کلي تشکيل مي‌گردد که نخستين بخش آن حمد و ثناي الهي مي‌باشد، بسياري از معارف ديني به زبان حمد و ثنا و تسبيح و راز و نياز و سوز و گداز بيان مي‌شود. در اين بخش واژه‌هاي حمد، مدح، ثنا و تسبيح بيش از نوزده بار تکرار مي‌شود. و در واقع اين بخش چگونگي راز و نياز با خدا را در زبان دعا به ما آموزش مي‌دهد .

بخش دوم دعا: صلوات بر محمد و آل و محمد با اوصاف ويژه .

بخش سوم: به مساله انتظار فرج و شکايت از غيبت حضرت ولي عصر عجل الله و زيادي دشمنان و کمي دوستان و آرزوي دولت کريمه و آمادگي براي جانفشاني و خدمت در آن دولت مي‌پردازد و در آخر با دعاي نصرت و عزت براي مسلمانان به پايان مي‌رسد .

اين دعا، «افتتاح» است. زيرا، اين دعا با حمد و ثناى الهى اينگونه آغاز مى‏شود: «اللهم انى افتتح الثناء بحمدك … . بار خدايا من ثناى تو را با حمدت آغاز مى‏كنم .

اِنّي اَفْتَتِحُ الثَّناءَ بِحَمْدِكَ َ اَللّـهُمّ

ادامه »

روزه دار واقعي بايد چشم ، گوش ، زبان ، دست و پا و ساير اعضاي خود را از ارتکاب به گناه حفظ کند و درچارچوب موازين شرعي، از نعمت هاي بزرگ خدا استفاده کند.

صدقه بر فقيران، احترام به سالخوردگان، ترحم به کودکان، صله ارحام، حفظ زبان و چشم و گوش از حرام، مهرباني به يتيمان و نيز نماز، توبه، صلوات، تلاوت قرآن و اطعام گرسنگان وظايفي است که هر مسلماني در ماه رمضان بردوش دارد.

جاي تأسف خواهد بود که مسلمان در روزهاي گرم و نسبتا بلند تابستان، از خوردن، آشاميدن و اموري که روزه را باطل مي کند خودداري اما با چشم چراني، دروغ، تهمت، غيبت، آزار و اذيت ديگران، عدم صداقت در معاملات، برخورد ناشايست با ارباب رجوع، بي انضباطي و اخلال در نظم عمومي و… آثار ارزشمند عبادت و روزه داري را به کلي، نابود سازد.

پيامبر(ص) مي فرمايد: «بسا روزه داري که بهره اش از روزه، گرسنگي و تشنگي است و بسا شب زنده داري که بهره او از عبادت شبانه اي فقط بي خوابي است.»

امام‌ صادق‌ (ع‌) مي‌فرمايد:روزه‌ تنها خودداري‌ از خوردن‌ و آشاميدن‌ نيست‌، بلکه‌ روزه داربايد زبان‌ خود را از دروغ‌ نگاه‌ دارد،ديده‌هاي‌ خود را از حرام‌ بپوشاند،از حسد بپرهيزد،غيبت‌ نکند و تهمت نزند و از مجادله‌ و قيل‌ و قال‌ کناره‌کرده و از فحاشي‌ و دشنام‌ بپرهيزد.

اما روزه‌ گرفتن‌ علاوه‌ بر اين‌ که‌ عبادت‌ بوده‌ و موجب‌ تقويت‌ تقوي‌ و اخلاص‌ است‌ از ديدگاه‌ پيشوايان‌، انديشمندان‌ و پزشکان فوايد جسمي‌ فراوان‌ داشته‌ و باعث‌ سلامتي‌ بشر است‌ و در حقيقت‌ نوعي‌ خانه‌ تکاني‌ است‌.

براساس آنچه پزشکان مي گويند روزه‌ موجب‌ رفع‌ کسالت‌ و تنبلي‌ ، کاهش‌ حجم‌ کار اعضا گوارشي‌ و رفع‌ خستگي‌ از تمام‌ دستگاههاي‌ بدن‌ ، رفع‌ چاقي‌ ، رفع‌ سوء هاضمه‌ و درمان امراض‌ قلبي‌، کليوي‌، طحال‌ و ديگر امراض‌ مجاري‌ و ادرار مي کند.

همچنين براساس آخرين دستاوردهاي علمي روزه‌ درمان‌ فشار خون‌ ، درمان‌ بيماريهاي‌ کبدي‌ و يرقان‌ ، دفع کننده رسوبات‌ و فضولات‌ بدن‌ ، آب کننده چربي‌هاي‌ زايد و موجب‌ شادابي‌، تحرک‌ و عمر طولاني‌ است‌.

يک پزشک متخصص به نام دکتر الکسي‌ سوفورين‌ معتقد است‌ که‌ با وسيله‌ روزه‌ توانسته‌ است‌ بيماريهاي‌ فراواني‌ را معالجه‌ کند که از آن جمله به التهاب‌ معده‌، التهاب‌ حنجره‌، سل‌، زکام‌ مزمن‌، درد مزمن‌ سينه‌، درد چشم‌، نفخ‌ و ورم‌ ريه‌ها، بيماريهاي‌ عصبي‌، لرزش‌ اندام‌، فلج‌، کم‌ خوني‌، اضطراب‌ روحي‌، ضعف‌ عمومي‌ بدن‌ و بيماريهاي‌ کبدي‌ اشاره کرده است.

علم به حلول ماه رمضان در ميان روز

س: اگر پيش از ظهر اعلام كردند كه امروز اول ماه رمضان است؛ تكليف روزه آن روز چه مى‏شود؟
ج) اگر مبطلات روزه را مرتكب نشده، بنابر احتياط واجب بايد نيت روزه کند و روزه بگيرد و بعداً نيز آن روز را قضا کند و اگر يكى از آنها را مرتكب شده، روزه او باطل است؛ ولى (به احترام ماه رمضان) بايد تا اذان مغرب از كارى كه روزه را باطل مى‏كند، خوددارى نموده و بعد از ماه رمضان آن روز را قضا كند.

راههاى اثبات حلول ماه

س: اگر چند نفر عادل شهادت بدهند كه دو نفر عادل ماه را ديده‏اند؛ آيا اول ماه رمضان يا شوال ثابت مى‏شود؟
ج) خير، بايد دو نفر عادل خودشان براى انسان شهادت بدهند كه ماه را ديده‏اند و اگر رؤيت ماه را با واسطه نقل كنند، كافى نيست؛ مگر آنكه از گفته آنان، اطمينان به رؤيت هلال پيدا شود.

چگونگى علم به رؤيت هلال

س: اگر از گفته عده‏اى حدس بزنيم كه فردا عيد فطر است، آيا مى‏توانيم روزه بگيريم؟
ج) تا هنگامى كه براى شخص اطمينان پيدا نشود كه فردا عيد فطر و اول شوال است، نمى‏تواند روزه را افطار كند.

ملاك اتحاد افق

س: هم افق به چه معنى مى‌باشد و نقاط هم افق چه نقاطى هستند؟
ج) مراد از «هم افق» مکانى است که از لحاظ امکان يا عدم امکان رؤيت با شهر مورد نظر، همسان باشد.

ادامه »