آداب و اعمال نوروز؛
از توصیه‌های آیات بهجت و جوادی آملی تا نمازی که شما را 50 سال جلو می‌اندازد
و اگر بخواهيم عيد نوروز براى ما يك عيد واقعى باشد بايد به ارزشهاى اسلامى اين عيد كه در سايه تعاليم اسلامى رنگ دينى پيدا كرده توجه نموده و از ضد ارزشهاى عيد دورى نماييم .
به گزارش مشرق، عید نوروز که با تحویل سال و چرخیدن یک دور کامل زمین به گرد خورشید شروع می‌شود، از جمله اعیادی است که تاریخ پیدایش آن قبل از اسلام است. این عید با آمدن اسلام و زدودن خرافات از چهرۀ آن مورد موافقت و تأیید اسلام قرار گرفت.

نوروز روز نو، روز تازه و روز جديدى است اول فروردين، روز نو سال جديد آغاز مى گردد و كهنگى سال قبل كه با سرما، خستگى و تكرار كارها و روزها همراه بوده، با نوروز به روز نو و سال جديد كه طراوت طبيعت آن را ترو تازه ساخته تبديل مى گردد. اين روز براى بسيارى از ملتها روز عيد محسوب مى شود. عيد به معنى بازگشت است كه از ريشه «عود» گرفته شده است.

به گفته راغب اصفهانى [1] عيد به معناى بازگشت به وضعيت مطلوب گذشته است و به روزهاى سرور و شادى نيز گفته مى شود. عيد يكى از بزرگترين و مهيج ترين مظاهر حيات اجتماعى يك ملت است. با ما باشيد تا پيرامون عيد بيشتر بدانيد.

اعياد چهار نوع است

اول، اعياد دينى مانند عيد فطر و عيد قربان كه مسلمانان جهان اين روزها را عيد مى گيرند.
دوم، اعياد مذهبى مانند عيد غدير و عيد نيمه شعبان كه شيعيان جشن مى گيرند.
سوم، اعياد ملى مانند روز آزادى و استقلال برخى از ملتها از چنگ استعمار.
چهارم، عيد طبيعى و تكوينى مانند عيد نوروز كه در آغاز بهار و سال نو مطرح مى شود.

در اسلام روزهايى به عنوان عيد اعلام گرديده است كه مهمترين آنها عبارتند از: اول شوال (عيد فطر)، دهم ذيالحجه (عيد قربان)، هيجدهم ذى الحجه (عيد غدير)، بيست و هفت رجب (روز مبعث) و جمعه و تمام اين روزها به نوعى بازگشت به خويشتن و احساس مسووليت و به انگيزه تحول و انقلاب درونى است نه صرف شادى و شادمانى.

بنابراين عيد نه جامه رنگارنگ پوشيدن است، نه شربت و شيرينى و غذاهاى متنوع خوردن است ، نه به سياحت و تفرج بى محتوى پرداختن است، نه بى بندوبارى و هرزگى و عياشى كردن است، نه قاه قاه خنديدن و همديگر را به مسخره گرفتن است و نه سبزه روياندن و سفره هفت سين چيدن و آتش بازى كردن است.

هيچ كدام از اينها مفهوم عيد از ديدگاه اسلام نيست كه عيد اسلامى براى موفقيت در راه انجام وظيفه و تطهير نفس و تصفيه جان از ناپاكيها و تمرين صبر و استقامت و شكستن غرور و خودخواهى است.

و اگر بخواهيم عيد نوروز براى ما يك عيد واقعى باشد بايد به ارزشهاى اسلامى اين عيد كه در سايه تعاليم اسلامى رنگ دينى پيدا كرده توجه نموده و از ضد ارزشهاى عيد دورى نماييم در اين جا مرورى داريم به ارزشهای عيد نوروز.

ادامه »

منظور از صلاة (نماز) در آیه قرآن که اوقات نماز را بیان می کند، دعا و استغفار یا نماز است؟

شرح پرسش:
آن گاه که خورشید غروب کند دیگر برای نماز عصر فرصتی نیست. همچنین هر گاه خورشید طلوع نماید موقع نماز صبح گذشته است. اما سؤال این جا است که منظور از این صلاة آیا نماز است یا دعا و استغفار؟

پاسخ :
آیاتی که درباره اوقات نمازهای واجب روزانه است، در چند سوره قرآن وارد شده و به چند دسته تقسیم می شوند. در آیه 238 سوره بقره،[1] تنها اشاره به وقت یک نماز دارد؛ نماز وسطى که در این آیه آمده است، طبق تفسیر صحیح، همان نماز ظهر است‏.[2] گاهى اشاره به وقت سه نماز از نمازهاى پنج گانه کرده؛ مانند آیه 114 سوره هود که می فرماید: “وَ أَقِمِ الصَّلاةَ طَرَفَیِ النَّهارِ وَ زُلَفاً مِنَ اللَّیْل‏"، که “طرف النهار” اشاره به نماز صبح و مغرب و “زُلَفاً مِنَ اللَّیْلِ” اشاره به نماز عشا است.[3] گاهى اوقات هر پنج نماز را اجمالا بیان مى‏کند که آیه 78 سوره اسراء آن را بیان می کند. در این آیه می فرماید: “نماز را از زوال خورشید (هنگام ظهر) تا نهایت تاریکى شب [نیمه شب‏] برپا دار و همچنین قرآن فجر [نماز صبح‏] را چرا که قرآن فجر، مشهود (فرشتگان شب و روز) است‏".
اگر چه در قرآن کریم کلمه “صلاة” به معنای دعا هم استعمال شده است،[4] ولی در آیاتی که گذشت به معنای اصطلاحی آن یعنی نماز آمده است. البته نماز نیز شامل دعا و تسبیح است.

پی نوشت:
[1] “حافِظُوا عَلَى الصَّلَواتِ وَ الصَّلاةِ الْوُسْطی".
[2] مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ‏12، ص223، دار الکتب الاسلامیه، تهران، 1374.
[3]همان، ص 223.
[4] به عنوان نمونه در این آیه خداوند می فرماید: “وَ صَلِّ عَلَیْهِمْ إِنَّ صَلاتَکَ سَکَنٌ لَهُمْ وَ اللَّهُ سَمیعٌ عَلیمٌ” که کلمه “صلاتک” به معنای “دعا” آمده است. توبه، 103. نک: طریحی، فخر الدین، مجمع البحرین، ج 1، ص 266، کتابفروشی مرتضوی، تهران، 1375 ش.